Anne Sen Bana Ne Yaptın?

Narsist bir anneye sahip olmak tam olarak anlatılmaz yaşanır bir durum. Anlattıklarım/anlatacaklarım size abartılmış gelebilir. Daha önce de söylediğim gibi beni ayıplayabilir, kınayabilir, nankörlükle suçlayabilirsiniz. Çocuk değilim. Genç denecek yaşta da sayılmam. Yani aklımın iki karış olması ile alakası yok bu hissettiklerimin. Siz yaşamasanız da, görmemiş, deneyimlememiş, çevrenizde şahit olmasanız da bu dünyada kötü anneler de var. Benimki narsist olma özelliği ile anneliğin gereklerini yerine getiremeyengillerden. 

Mesela çocukluğuma dair hiç güzel bir an hatırlamıyorum anneme dair. Hayır çok unutkan olduğumdan değil. Bizim çekirdek ailemizde öyle sevgi gösterme, sarılma, kucaklama, öpme gibi temel ihtiyaçlar pek karşılanmazdı. Bir bireyin bütün hayatını etkileyecek özelliklerinin birçoğunu aileyi kopyalayarak öğrendiğini düşünürsek bu durum tabii ki bana da yansıdı. Neyse ki şanslıyım, dikkatliyim ya da ne derseniz ondanım da bazı şeyleri yanlış yaptığımı 20'li yaşlarımın başında anladım ve kendime yeni bir yol çizdim. Sevgi göstermek o kadar da kötü bir şey değildi! Annem ve onun gölgesinde kalan babam bana sevgi göstermeyi öğretmediler. Duyguları göstermenin bana zarar vereceğine inanırdım.Çocukluk çağımızdaki ufacık tefecik birçok şey aslında ne kadar önemliymiş 30'larıma merdiven dayayınca anladım.

Anneniz siz okula giderken kalkıp kahvaltınızı hazırlayıp başınızda bekleyip o son lokmayı yemeniz için ısrar ettiyse emin olun şanslısınız. Benim hikayemde olay daha çok şöyle gelişirdi: Annem kalkar kahvaltılıkları masaya çıkarır, çay demlenecekse demlenir ve biz daha kahvaltı etmeden o yatmış olur. İyi ihtimalde ise bizi geçirir ama elbette burada sarılma/öpme, güzel dileklerde bulunma gibi manevi ihtiyaçların karşılanması söz konusu değil. Bu size çok basit bir sorun gibi gelebilir. Hatta bu da dert mi şimdi, insanlar nelerle uğraşıyorlar diyebilirsiniz. Ama o iş öyle olmuyor işte. Ben çocuktum ve benim bakıma ihtiyacım vardı anne!

Sonra ortaokul-lise yıllarımda annemle kavgalarımızda büyük ahlarını almışlığım vardır. Ergendim ya sonuçta. Fakat annem sürekli benimle yarışırdı. Hep böyle hissederdim. Freud'a selam mı çaksam, kendime mi dönüp baksam, annemin beni günah keçisi ilan etmesine mi bağlasam bilemiyorum. Ama hani anne olgunluğu vardır ya, hah işte o yoktu benim annemde. 50'leri bitecek hala yok o ayrı... (Bu konuya birazdan değineceğim.) Oldum olası annemle anlaşabildiğimi hatırlamıyorum zaten. O dönemlerde devamlı olarak annemin 'sen beni beğenmiyorsun, sen beni beğenmiyorsun' diye kavgalarımızı başka boyuta taşımasını hatırlıyorum çok çok net bir şekilde. Önceleri bu sözler beni inanılmaz üzer, içimi tarif edemediğim kötü hislerle doldururdu. Kendimi kötü biri olarak görür, büyük bir hata yapmış gibi hissederdim. Oysa yoktu ortada böyle bir durum. Her ailede karşılaşabileceğiniz anne-kız tartışmalarıydı. Ama annem zaman zaman ağlamaları ile süslediği 'sen beni beğenmiyorsun'larla ortada hiç bir şey yokken kendimi suçlu hissettirirdi bana.

Mesela hafızalarıma kazınan ahlardan bir tanesi şuydu: 'İnşallah senin de çocuğun olur, bana yaptıklarının aynısını sana yapar o zaman anlarsın.' Bu cümle ağızlardan ilk çıktığında 13 yaşında falanım bu arada. O yaştaki bir çocuk olarak hatırlamadığım ne yaptıysam artık anneme... Düşünüyorum bu sözü duyacak ne yapmış olabilirim diye? Fikri olan var mı?

Annem temel bakım ihtiyaçlarımı karşılamamayı o kadar abartmıştı ki, bu şekilde bizi hayata hazırladığını düşünürdü. Ona göre bir çocuğun kendi yemeğini kendi hazırlaması, kendi ihtiyaçlarını kendi görmesi hayata hazırlamaktı, onları güçlü yetiştirecekti, kimseye muhtaç olmamalarını sağlamaktı! Nitekim başardı. Bundan 1-2 sene öncesine kadar, hayat benim için bir survivor adasıydı. Beynimde sürekli kendimi kimseye ezdirmemeliyim, güçlü olmalıyım, kendi ayaklarım üzerinde durmalıyım diye diye amazon kadınına döndüm. Aman ne şahane... Bu durum benim duygusal ilişkilerimden tutun, arkadaşlıklarıma kadar bütün hayat görüşüme yansımıştı. Asla alttan almak nedir bilmezdim. Her şeyi kendime bir tehdit gibi görürdüm. Hep kalkanlarım hazırdı. Hiç kimse içimi, ne hissettiğimi bilmezdi. Kendim çok açmazdım. Çünkü ben güçlü olmalıydım! Nitekim ben de sevmeyi çok geç öğrenebildim. Biraz daha farkındalığımın olması hayattaki tek avantajımdı sanırım. Çünkü kendi kendimi inceleyebiliyordum. Sürekli kendini koruma içgüdüsünün ne kadar saçma olduğunu düşündüğüm zamanlar oluyordu. Hayat bu olmamalıydı! Yani herkes bana zarar vermek istiyor olamazdı. Ya da en kötü ihtimalde dahi, hadi bana zarar vermek istesinler bundan korunmanın yolu iyilikleri, güzel dostlukları, aşkları, yakınlıkları da es geçmek olmamalıydı.

Annemin bir önceki maddeyle ilişkili olarak mesela çocuklarını el bebek gül bebek yetiştirenleri de içten içe kınardı. Yukarıdan bakardı. Çünkü ona göre bilmem kaç yaşına gelmiş birisinin okuldan gelince yemeğini annesi hazırlamamalıydı. Bravo anne! Müthişsin! Sen, biz okuldan gelince yemek hazırlamadın bak tüm insanlığa fark attık(!) ALKIŞ.

Bir doğum günümde annemin aldığı bir hediye ile bu survivor M. durumunu şimdilik noktalamak istiyorum. Daha o gün (yaş 13-14 falan) hediyede bir abukluk olduğunu düşünmüştüm. Bir pano almıştı annem. Panoda şu yazıyordu: 'Düş, Kırıl, Öl, Fakat Eğilme'. Olayın ciddiyetini umarım anlatabilmişimdir. 13-14 yaşındaki bir çocuğa neden böyle bir hediye? Neden düşsün, kırılsın  ve hatta abartıp ölsün o yaştaki çocuk? Neden eğilmesin?

Ve gelelim benim en çok dikkatimi çekenlerden birine. Annem biz bizeyken varlığımın farkında olmazdı. Bundan kastım az önce belirttiğim sevgi gösterme durumları yoktu. Ama etrafta başkaları varken sanki annemin içinden bir başka anne çıkıveriyordu. İlgili alakalı, sevip sayan, bunu da gösteren, başarılarımla övünen... Arkadaşlarım anneme bayılırlardı. Çünkü onlar varken süper ilgili, sevimli, şen şakrak, canlı bir anne oluveriyordu. Bana yaptığından çok daha iyisini onlara yapıyordu. Sanki hayatta mühim olan onları mutlu etmesiydi. Oysa onlara gösterdiği ilgi alakanın, bakım ve sevginin dörtte biri bana yeterdi.

Şu anki ruh halimde bir çırpıda hatırlayabildiklerim bunlar. Dahası var! Sonraki yazılarda.